W obecnie obowiązującym stanie prawnym osoby wykonujące pracę na podstawie innej niż stosunek pracy tj. przede wszystkim na gruncie umowy o dzieło, umowy zlecenia czy umowy o świadczenie usług, nie mają możliwości tworzenia związków zawodowych ani wstępowania do nich. Wynika to z faktu, że podmiotów tych nie sposób zakwalifikować jako pracowników, o których mowa w art. 2 ust 1 ustawy o związkach zawodowych (u.z.z.). Od 01 stycznia 2019 roku osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych oraz samozatrudnieni będą mieli możliwość tworzenia oraz wstępowania do związków zawodowych, bowiem w życie wchodzą zmiany regulacji ustawowej. Nowelizacja stanowi pokłosie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, który w 2015 roku uznał, że istniejący w tej materii stan prawny jest niezgodny z Konstytucja RP. Trybunał stwierdził, że ograniczenie udziału w związkach zawodowych jedynie do pracowników zatrudnionych na „etacie” jest niekonstytucyjne.

Mając powyższe na uwadze koniecznym wydaje się wprowadzenie definicji „osoby wykonującej pracę zarobkową”. Zmiany mają na celu objęcie prawem zrzeszania się w związkach zawodowych oraz przystępowania do nich osób świadczących osobistą pracę za wynagrodzeniem. Bez znaczenia pozostaje podstawa zatrudnienia. Osobą wykonującą pracę zarobkową w świetle znowelizowanej ustawy jest nie tylko pracownik rozumiany na podstawie przepisów kodeksu pracy, lecz także osoba świadcząca pracę za wynagrodzeniem na podstawie innej niżeli stosunek pracy. Osoby takie niezależnie od podstawy zatrudnienia muszą posiadać prawa oraz interesy pozostające w związku z wykonywaniem pracy, które mogą być reprezentowane przez związek zawodowy. Jednocześnie podkreślenia wymaga, że w dalszym ciągu będą mogły zrzeszać się w związkach osoby wymienione obecnie w art. 2 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych tj. pracownicy bez względu na podstawę stosunku pracy, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych jak i osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, jeżeli nie są pracodawcami.  

Co więcej, ustawa pozwoli na tworzenie związków zawodowych także osobom fizycznym prowadzącym jednoosobową pozarolniczą działalność gospodarczą czyli tzw. samozatrudnionym. Adresatem nowelizacji w zakresie wskazanego powyżej uprawnienia do tworzenia związków zawodowych są ponadto osoby skierowane  do pracodawców celem odbycia służby zastępczej. Dodatkowo, prawo wstępowania do istniejących już związków zawodowych (tak więc bez prawa ich tworzenia) przysługiwać będzie wolontariuszom, stażystom oraz innym świadczącym osobiście pracę bez wynagrodzenia w przypadkach oraz warunkach wskazanych przez statuty związków.

Należy dodać, że rzeczona nowelizacja nada wszystkim osobom wykonującym pracę zarobkową uprawnienia niezbędne do wykonywania działalności związkowej takie jak możliwość zwolnienia od pracy zawodowej na czas niezbędny do wykonania doraźnej czynności oraz szczególna ochrona działaczy związkowych przed rozwiązaniem bądź też niekorzystną zmianą umowy.  
Mając na uwadze całokształt przytoczonych zmian, trzeba zauważyć, że rozszerzenie praw koalicji związkowej na nowe podmioty wymaga zmian szeregu innych przepisów takich jak niektóre regulacje dotyczące uprawnień zakładowej organizacji związkowej, reprezentowania praw i interesów zbiorowych przez organizacje związkowe czy rokowań zbiorowych oraz zawierania układów zbiorowych pracy. Ponadto prócz opisanych powyżej modyfikacji nowelizacja ustawy wprowadzi także m.in. podwyższenie progów reprezentatywności, sądową procedurę weryfikacji liczebności zakładowej organizacji związkowej, a także środki zapobiegające nierównemu traktowaniu w zatrudnieniu ze względu na przynależność do związków zawodowych.

Zmiana ma za zadanie dostosować polski porządek prawny do standardów prawa międzynarodowego. Można także dojść do wniosku, że nowelizacja nieuchronnie spowoduje pogłębienie istniejącego już chaosu pojęciowego na gruncie prawa pracy z uwagi na zatarcie różnic pomiędzy pracownikami a innymi kategoriami zatrudnionych.