W przypadku zgłoszenia do sądu gospodarczego wniosku o upadłość Sąd ma możliwość wyznaczenia tymczasowego nadzorcy sądowego w celu zabezpieczenia majątku dłużnika (art. 38 prawa upadłościowego). Osoba taka będzie powołana w szczególności, jeśli sąd nie poweźmie obaw, iż dłużnik będzie zmierzał do ukrycia swojego majątku lub działał na szkodę wierzycieli (art. 40 prawa upadłościowego). Jest to osoba, która funkcjonuje w toku postępowania od momentu ustanowienia jej przez sąd (po zgłoszeniu wniosku o ogłoszenie upadłości) do momentu orzeczenia przez sąd upadłości dłużnika.

Tymczasowy nadzorca będzie od chwili ustanowienia osobą, z którą dłużnik będzie musiał się liczyć podczas sprawowania zarządu nad pozostałym mu majątkiem. Zgodnie bowiem z art. 38a prawa upadłościowego, przy dokonywaniu czynności przekraczających zwykły zarząd dłużnik zobligowany jest uzyskać zgodę na jej dokonanie od tymczasowego nadzorcy. Zgoda ta może być udzielona mu następczo, po dokonaniu czynności, nie później jednak niż 30 dni od jej dokonania. Nie są to jednak jedyne czynności, do których upoważniony jest nadzorca. Osoba powołana przez sąd zgodnie z jej nazwą sprawuje czynności nadzorcze wobec działalności dłużnika. W wypadku odpowiedniego zobowiązania sądu może on być zobligowany do złożenia mu sprawozdania obejmującego szczegółowe informacje na temat stanu finansowego dłużnika, rodzaju i wartości jego majątku a także przewidywanych kosztów jakie mogą wyniknąć z prowadzenia postępowania upadłościowego. Tymczasowy nadzorca jest także uprawniony do wystąpienia do sądu z wnioskiem o zawieszenie postępowania egzekucyjnego bądź uchylenie zajęcia rachunku bankowego, jeśli stwierdzi iż jest to czynności niezbędna do osiągnięcia prowadzonego postępowania upadłościowego.

Ważnym z perspektywy dłużnika może okazać się uprawnienie tymczasowego nadzorcy sądowego do złożenia wniosku do sądu o orzeczenie wobec niego zakazu prowadzenia działalności gospodarczej (art. 376 prawa upadłościowego). Zakaz taki może bowiem skutkować niemożliwością prowadzenia przez dłużnika działalności gospodarczej na własny rachunek, zasiadania w organach spółki, czy też bycia prokurentem nawet przez okres dziesięciu lat. Istotnym jest, iż w wyniku stosowania do tymczasowego nadzorcy niektórych z przepisów dotyczących syndyka – tymczasowy nadzorca dokonuje czynności w imieniu własnym lecz na rachunek upadłego. Tymczasowy nadzorca odpowiednio nie będzie także odpowiadał za zobowiązania zaciągnięte w sprawach dotyczących upadłości. Osoba pełniąca tą funkcję będzie jednak odpowiadała za szkodę, którą wyrządziła w wyniku nienależytego wykonywania swoich obowiązków. Do tymczasowego nadzorcy stosuje się także takie same wymagania jakie musi spełnić syndyk w postępowaniu upadłościowym (m.in. pełna zdolność do czynności prawnych, licencja doradcy restrukturyzacyjnego).

Należy mieć na uwadze, iż w przypadku gdy dłużnik nie będzie stosował się do poleceń tymczasowego nadzorcy bądź zajdzie podejrzenie, iż dłużnik zmierza do ukrycia swojego majątku Sąd zamiast tymczasowego nadzorcy ustanowi zarząd przymusowy nad majątkiem dłużnika.
Z chwilą ogłoszenia upadłości, upadają ustanowione zabezpieczenia na majątku dłużnika w postaci tymczasowego nadzorcy sądowego bądź zarządu przymusowego, w wyniku przejęcia zarządu nad majątkiem upadłego dłużnika przez syndyka.