Otrzymując w spadku nieruchomość, którą z jakichkolwiek powodów chcemy zbyć musimy pamiętać o kliku istotnych kwestiach, które mogą uchronić nas przed obowiązkiem rozliczenia się z fiskusem z takiej transakcji.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej ustawa o PIT) wśród katalogu źródeł przychodów wskazują m.in. odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. Przykładowo nabyta w 2018 r. w drodze dziedziczenia nieruchomość nie będzie podlegała opodatkowaniu, jeśli jej zbycie nastąpi od 1 stycznia 2024 r. Zbywając wcześniej nieruchomość musimy się liczyć z obowiązkiem rozliczenia takiej transakcji z Urzędem Skarbowym i zapłacenia podatku dochodowego  w stawce 19 %. Podatek zapłacimy od dochodu stanowiącego przychód pomniejszony o koszty uzyskania tego przychodu. Przychodem będzie kwota uzyskana w drodze sprzedaży nieruchomości, jeśli odzwierciedla ona rzeczywistą wartość rynkową zbywanej nieruchomości. W przypadku nieodpłatnego nabycia nieruchomości (spadek) w zasadzie koszty uzyskania przychodu będą niewielkie. Będziemy mogli zaliczyć do nich koszty związane z samą transakcją sprzedaży nieruchomości (akt notarialny, wycena nieruchomości). W praktyce podstawa opodatkowania zbliżona będzie więc do kwoty stanowiącej cenę sprzedaży nieruchomości.

Co w sytuacji gdy nie chcemy czekać ze sprzedażą nieruchomości 5 lat a jednocześnie nie chcemy płacić wysokiego podatku. W takim wypadku przepisy podatkowe umożliwiają skorzystanie z szeregu ulg. Jeśli środki pieniężne uzyskane ze zbycia nieruchomości w ciągu dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiła sprzedaż, przeznaczymy  na własne cele mieszkaniowe możemy uniknąć płacenia podatku dochodowego bądź zmniejszyć jego wymiar. Przepisy przewidują szeroki katalog wydatków uznawanych za wydatki na cele mieszkaniowe. Do takich przykładowo zaliczyć możemy: nabycie budynku mieszkalnego, gruntu pod budowę budynku mieszkalnego, budowę, rozbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego (szczegółowy katalog określa art. 21 ust. 25 ustawy o PIT). Co ważne inwestycje na własne cele mieszkaniowe mogą być realizowane w każdy państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Warto pamiętać, że aby skorzystać z preferencji, wydatki na cele mieszkaniowe poniesione winny być nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości. Warto ponadto skrupulatnie gromadzić dowody potwierdzające rzeczywiście poniesione wydatki na własne cele mieszkaniowe. Należy również pamiętać o złożeniu do Urzędu Skarbowego deklaracji PIT – 39 i wykazać w niej kwotę zwolnioną (kwotę którą podatnik ma zamiar przeznaczyć na własne cele mieszkaniowe) oraz zapłacić ewentualny podatek. Termin na złożenie deklaracji mija 30 kwietnia po zakończeniu roku podatkowego w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości.

W przypadku gdy nieruchomość planujemy zbyć po 5 latach od jej nabycia nie jesteśmy zobowiązani do składania do Urzędu Skarbowego zeznania podatkowego.