Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością a spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa – wady i zalety
Stan prawny na dzień 31 grudnia 2018 r.
Konstrukcja prawna spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w polskiej rzeczywistości prawo-gospodarczej stanowi często wybieraną formę prawną prowadzenia działalności gospodarczej. W przedstawionej spółce niejednokrotnie jedynym komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
Spółka komandytowa to osobowa spółka prawa handlowego prowadząca działalność gospodarczą pod własną firmą, co uregulowane zostało w art. 102-124 kodeksu spółek handlowych, która w przeciwieństwie do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, będącej spółką kapitałową, nie posiada osobowości prawnej. Stąd też odpowiedzialność za zobowiązania spółki ponoszą wspólnicy kierujący jej działaniami. Tak więc to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością reprezentuje ją oraz odpowiada za jej zobowiązania bez ograniczeń. (art. 103 w zw. z art. 22 § 2 kodeksu spółek handlowych). Zgodnie z art. 115 ordynacji podatkowej to komplementariusz ponosi odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe spółki.
Głównym atutem konstrukcji spółki komandytowej ze spółką z ograniczoną odpowiedzialnością jako komplementariuszem jest jej atrakcyjność z punktu widzenia podatkowego. Spółka komandytowa jako spółka osobowa, w przeciwieństwie do spółki z ograniczoną odpowiedzialności, nie jest bowiem podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). To dochody wspólników osiągnięte z zysku spółki podlegają opodatkowaniu. Z kolei w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością podatek od zysku najpierw płaci sama spółka, kolejno wspólnik opodatkowuje swój udział w zyskach. Przychody w udziale z zysku uznaje się za przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej i określa się je proporcjonalnie do udziału wspólnika (art. 5b ust. 2 oraz art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych). Na mocy art. 30 c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wspólnik może zatem wybrać obciążenie dochodu z udziału w spółce podatkiem liniowym w wysokości 19%.
Opisywana konstrukcja posiada atut w postaci udogodnień w zakresie zarządzania spółką. W spółkach osobowych to sami wspólnicy prowadzą sprawy spółki i są zobowiązani do jej reprezentowania, z wyłączeniem osób trzecich. W spółce komandytowej to komplementariusz jest odpowiedzialny za prowadzenie spraw spółki oraz jej reprezentację. Osoba fizyczna musiałaby dokonywać tych czynności osobiście, jednakże w przypadku spółki z o.o. zadanie to należy do organów spółki, przede wszystkim zarządu, do którego można zaś powoływać także osoby spoza grona wspólników (art. 201 kodeksu spółek handlowych). Opisane rozwiązanie umożliwia zaangażowanie profesjonalistów, co może stanowić dużą korzyść dla interesów spółki.
Wadą spółki z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. jest konieczność ponoszenia kosztów działalności obydwu podmiotów. Są to przede wszystkim koszty związane ze wszelkimi opłatami notarialnymi, zmianami dokonywanymi w KRS, a przede wszystkim z prowadzeniem dwóch pełnych księgowości. Należy także wskazać, że w przypadku rejestracji sp. z o.o. sp. k. występują podwójne koszty tzn. opłata sądowa od wniosku za rejestrację w wysokości 500 złotych oraz opłata za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym w wysokości 100 złotych (od każdej spółki). Warto wiedzieć, że spółki z o.o. oraz spółki komandytowe mogą skorzystać z obniżonej opłaty w wysokości 250 złotych w przypadku zawarcia umowy spółki przy wykorzystaniu wzorca umowy udostępnionego w systemie teleinformatycznym (opłata za ogłoszenie w MSiG pozostaje bez zmian).
Ponadto status wspólników spółki komandytowej jest zrównany ze statusem osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą nie tylko na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz także ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (art. 8 ust. 6 pkt 5) oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (art. 82 ust 5 pkt 4). W związku z czym rodzi to obowiązek płacenia przez wspólników składek ZUS na takich samych zasadach jak osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym obowiązkowej składki ubezpieczenia zdrowotnego. Natomiast w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nie istnieje obowiązek opłacania składek do ZUS, gdyż tytuł uczestnictwa nie podlega ubezpieczeniu społecznemu i zdrowotnemu.
Podsumowując warto podkreślić, że wprowadzenie w strukturę spółki osobowej wspólnika będącego spółką kapitałową pozwala na połączenie w jednym organizmie wielu zalet tych dwóch rodzajów spółek. Niewątpliwie największą korzyścią płynącą z takiej konstrukcji jest możliwość ograniczenia odpowiedzialności przy jednoczesnym braku obowiązku uiszczania podatku dochodowego od osób prawnych. Z drugiej zaś strony w związku z obowiązkiem ponoszenia podwójnych kosztów taka forma prowadzenia działalności gospodarczej z pewnością nie należy do najtańszych. Nasuwa to więc stwierdzenie, że zdaje się ona być najbardziej odpowiednim wyborem w przypadku, gdy spółka komandytowa, w której komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, przynosi duże zyski, które nie są w większości przeznaczane do podziału między wspólników, a poświęcane są na inwestycje.