Dnia 24 stycznia 2018 r. utworzono Rejestr podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami, o którym mowa w Ustawie o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. Prowadzony jest on w każdym województwie przez marszałka województwa w formie systemu teleinformatycznego. Rejestr stanowi integralną część BDO (Bazy Danych o odpadach) i jest publicznie dostępny.

Wpisu do rejestru dokonuje marszałek województwa właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę wpisywanego podmiotu. Jednak w przypadku, gdy posiadacz odpadów uzyskał decyzję taką jak m.in. pozwolenie zintegrowane, pozwolenie na wytwarzanie odpadów i przetwarzanie odpadów czy koncesję na podziemne składowanie odpadów, wpisu takiego podmiotu dokonuje marszałek województwa właściwy ze względu na miejsce wykonywania działalności. Wpisy dokonywane są na wniosek oraz z urzędu. Do rejestru z urzędu wpisywane są podmioty wymienione w art. 51 ust 1 pkt 1-5 ustawy o odpadach. Są to podmioty, które jako posiadacz odpadów uzyskały odpowiednią decyzję administracyjną. Drugą grupę podmiotów wpisywanych do rejestru z urzędu stanowią podmioty dotychczas zarejestrowane w rejestrach prowadzonych przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.

Do procedury dokonywania wpisu stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Aby uzyskać wpis odpowiedni wniosek należy złożyć do właściwego marszałka województwa. Można go złożyć w formie pisemnej bądź elektronicznej. Formularze wniosków dostępne są na stronie internetowej rejestru w formie edytowalnego dokumentu. Jeżeli wniosek nie zawiera braków formalnych wpis dokonywany jest niezwłocznie, nie później jednak niż 30 dni od dnia otrzymania wniosku. Do wniosku należy załączyć uwierzytelnioną kopię uiszczenia opłaty rejestrowej wraz z oświadczeniem o spełnieniu wymagać niezbędnych do wpisu oraz dokumenty przewidziane przez ustawę związane z danym rodzajem prowadzonej działalności. W art. 51 ust 2 ustawa wymienia grupę podmiotów niepodlegająca wpisowi do rejestru. Są to co do zasady podmioty niebędące przedsiębiorcami, które wykorzystują odpady na potrzeby własne bądź nie prowadzą profesjonalnej działalności w zakresie zbierania odpadów, a także podmioty transportujące wytworzone przez siebie odpady.

Konsekwencją dokonania wpisu jest nadanie podmiotowi indywidualnego numeru rejestrowego oraz utworzenie odrębnego konta w bazie danych. Przez rzeczone konto podmiot będzie internetowo składał marszałkowi województwa roczne sprawozdania przewidziane przez ustawę. Wykreślenie z rejestru następuje, gdy podmiot trwale zaprzestanie wykonywania działalności wymagającej uzyskania wpisu do rejestru. Podmiot w terminie 14 dni od dnia trwałego zaprzestania wykonywania działalności zobowiązany jest do złożenia marszałkowi województwa wniosku o wykreślenie z rejestru. Organ odmawia wpisu do rejestru m.in. gdy podmiot nie wniósł wymaganej wysokości zabezpieczenia finansowego oraz gdy nie wpłacił wymaganego ustawą kapitału zakładowego. Odmowa następuje w drodze decyzji, od której możliwym jest odwołanie się do SKO, a następnie do WSA.

W ustawie przewidziano dwa rodzaje opłat: rejestrową oraz roczną. Wnoszą je podmioty wprowadzające sprzęt, baterie i pojazdy, producenci, importerzy i wewnątrzwspólnotowi nabywcy opakowania oraz wprowadzający na terytorium kraju produkty w opakowaniach, opony czy oleje smarowe.  Po wpisaniu do rejestru podmioty te obowiązane są do końca lutego każdego roku uiszczać opłatę roczną za dany rok. Ponadto podmioty zobligowane są umieszczać numer rejestrowy na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością. Wysokość stawek opłaty rejestrowej i rocznej określona została w Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie wysokości stawek opłaty rejestrowej oraz opłaty rocznej z dnia 19 stycznia 2018 roku.

Warto wspomnieć, że ustawa o odpadach przewiduje istnienie kilku rodzajów sprawozdań. Składane są one marszałkowi województwa do dnia 15 marca za poprzedni rok kalendarzowy na specjalnym formularzu. W przypadku niezłożenia sprawozdania wbrew obowiązkowi, Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w drodze decyzji może nałożyć na podmiot pieniężną karę administracyjną w wysokości 500 złotych. W przypadku dalszego uchylania się od obowiązku możliwym jest wielokrotne wymierzanie kary, która łącznie na dany rok kalendarzowy nie może przekroczyć 8500 złotych. Marszałek weryfikuje informacje ze sprawozdań do dnia 30 września następnego roku. Jeżeli informacje zamieszone w sprawozdaniach są niezgodne ze stanem faktycznym, organ wzywa do internetowej korekty bądź zobowiązuje do przedłożenia odpowiednich dokumentów.

Pierwszym typem sprawozdania jest „roczne sprawozdanie o produktach”. Podmioty zobowiązane do jego sporządzenia wymienione zostały w art. 73 ustawy o odpadach i są to min. wprowadzający opakowania oraz eksportujący opakowania, wprowadzający pojazdy czy wprowadzający baterie lub akumulatory. Sprawozdanie zawiera dane identyfikujące podmiot oraz szereg informacji w postaci odrębnych danych w zależności od profilu działalności przedsiębiorcy. Drugi rodzaj sprawozdania zgodnie z art. 74 ustawy o odpadach sporządzany jest przez organizację, której podmiot zobowiązany do opracowywania sprawozdania wynikającego z art. 73 ustawy przekazał pewne obowiązki. Roczne sprawozdanie sporządzane jest więc w zakresie realizacji otrzymanych obowiązków. Trzecim sprawozdaniem jest „roczne sprawozdanie o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami” opisane w art. 75 ustawy. Sporządzane jest ono m.in. przez wytwórcę obowiązanego do prowadzenia ewidencji odpadów, prowadzącego działalność polegającą na gospodarowaniu odpadami czy podmiot prowadzący działalność polegającą na wydobywaniu odpadów ze składowiska odpadów. Także powinno ono zawierać dane identyfikujące podmiot oraz odrębne dane związane z działalnością konkretnego przedsiębiorcy.

Warto podkreślić, że zgodnie z nowelizacją ustawy o odpadach podmioty zajmujące się m.in. wprowadzaniem sprzętu, zbieraniem zużytego sprzętu, prowadzeniem zakładu przetwarzania wprowadzającym sprzęt bądź zakładu zajmującego się recyklingiem były zobowiązane złożyć do 28 lutego 2018 r. wniosek o zmianę wpisu w nowym rejestrze przez wypełnienie formularza aktualizacyjnego.