Prosta spółka akcyjna
Stan prawny na dzień 13 lutego 2019 r.
Dzisiejsza regulacja prawna oferuje prowadzenie działalności w formie spółki kapitałowej jako spółki z ograniczoną odpowiedzialnością bądź spółki akcyjnej. Okazuje się jednak, że powyższe nie odpowiadają potrzebom wszystkich przedsiębiorców. Wskazuje się, że stanowi to konsekwencję faktu, że spółka akcyjna jest dość kosztowną i skomplikowaną formą prowadzenia biznesu. Projekt nowelizacji Kodeksu spółek handlowych, który został zaakceptowany przez rząd, przewiduje wprowadzenie tzw. prostej spółki akcyjnej (PSA). Oznacza to uproszczoną rejestrację (w tym elektroniczną) oraz większe możliwości pozyskiwania kapitału dzięki ułatwieniom związanym z emisją i obrotem akcjami. Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii chce, aby zmiany zaczęły obowiązywać
w pierwszym kwartale 2020 roku.
Projekt prostej spółki akcyjnej ma stanowić odpowiedź na postulaty środowisk związanych z technologiami informacyjnymi, komunikacyjnymi oraz tymi z sektora high tech. Finansowanie projektów rozpoczynanych jako tzw. start-up odbywa się najczęściej z pomocą środków własnych ich założycieli, a pozyskiwanie funduszy oraz rozpoczynanie działalności gospodarczej w oparciu o aktualnie obowiązujący stan prawny napotyka na brak uzyskania odpowiedniego kapitału a częstokroć konieczność likwidacji spółki.
Jednym z najważniejszych założeń projektu jest możliwość elektronicznej rejestracji (za pomocą formularza w 24h) prostej spółki akcyjnej bez udziału notariusza. Elektronizacja będzie obejmować także szereg innych procedur dokonywanych w spółce takich jak emisja oraz obrót akcji, podejmowanie uchwał za pomocą poczty elektronicznej. Ponadto projekt przewiduje dużą swobodę i elastyczność w określaniu rodzajów akcji i zasad działania spółki, co ma na celu optymalne wykorzystanie oraz zarządzanie kapitałem ludzkim (m.in. akcje za pracę oraz usługi). Dodatkowo należy wskazać, że projekt PSA przewiduje brak barier wejścia (1 zł kapitału akcyjnego), łatwiejsze dysponowanie środkami spółki oraz obowiązek dbania o jej wypłacalność, co zapewnia ochronę wierzycielom (np. przez obowiązek gromadzenia rezerwy odpowiadającej 5% sumy wszystkich zobowiązań spółki).
Daleko idące uproszczenia związane będą z koniecznością prowadzenia elektronicznego rejestru akcjonariuszy (prowadzony będzie np. przez firmę inwestycyjną albo notariusza). PSA nie będzie posiadało statusu spółki publicznej, akcje nie będą notowane na giełdzie z jednoczesną możliwością przekształcenia PSA w spółkę akcyjną celem wejścia na giełdę. Projekt zdaje się mieć także na celu stworzenie nieskomplikowanej i elastycznej struktury organów, co przejawia się m.in. brakiem obligatoryjnej rady nadzorczej z jednoczesną możliwością powołania zarządu albo rady dyrektorów.
Uproszczona będzie nie tylko rejestracja, lecz także likwidacja PSA, która w porównaniu do innych spółek będzie trwała stosunkowo krócej. Co więcej, możliwe będzie rozwiązanie spółki bez likwidacji poprzez przejęcie jej zobowiązań oraz majątku przez akcjonariusza.
Prosta spółka akcyjna jest kreowana jako nowoczesne narzędzie dla innowacyjnej gospodarki, która w szczególności sprawdzi się u przedsiębiorców potrzebujących finansowania zewnętrznego. Wielu ekspertów z zakresu prawa handlowego wskazuje, że przepisy regulujące PSA są zbyt skomplikowane i niejasne. Idea stworzenia nowego typu spółki znalazła jednak uznanie wśród przedsiębiorców, gdyż łączy cechy spółki z o.o., czyli stosunkowo proste i mało kosztowne założenie, funkcjonowanie oraz likwidację spółki
z zaletami spółki akcyjnej.