Jak odzyskać pożyczone pieniądze?
Stan prawny na dzień 31 grudnia 2018 r.
Z pewnością każdy z nas pożyczył kiedyś drugiej osobie pewną sumę pieniędzy. W przypadku niewielkich kwot, dłużnicy zazwyczaj zwracają należności w terminie, jednakże w przypadku znaczących sum pieniędzy zdarza się napotkać trudności z odzyskaniem pożyczonych zasobów finansowych. Jak więc odzyskać pożyczone prywatnie pieniądze?
Na wstępie należy wyjaśnić, że pożyczka jest umową, na podstawie której dający pożyczkę tzw. pożyczkodawca zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę, czyli pożyczkobiorcy, określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Decydując się na pożyczenie komuś danej kwoty pieniędzy należy zabezpieczyć się przed ewentualną nieuczciwością dłużnika. Kodeks cywilny wskazuje, że umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych wymaga zachowania formy dokumentowej (pisemnej). Jest to szczególnie istotne, gdyż ciężar dowodu ciąży na wierzycielu, który chcąc wystąpić na drogę postepowania sądowego jest zobowiązany udowodnić sądowi fakt zawarcia umowy. Sąd nie dopuści dowodu z zeznań świadków ani przesłuchania stron, istnieją jednak wyjątki od tej zasady. Mianowicie sąd dopuści wskazane powyżej środki dowodowe, gdy obie strony sporu wyrażą na to zgodę, jeżeli spór toczy się pomiędzy konsumentem a przedsiębiorcą, a także w wypadku, gdy fakt dokonania czynności prawnej będzie uprawdopodobniony za pomocą pisma, na przykład poprzez potwierdzenie przelewu umówionej kwoty pieniędzy. Najważniejsze, aby w tytule przelewu wskazać wszystkie istotne kwestie związane z udzielaną pożyczką tj. imię oraz nazwisko pożyczkobiorcy, kwota pożyczki, termin zwrotu oraz ewentualne dane dotyczące oprocentowania.
Materia ustawowa wskazuje, że pożyczka jest umową nieodpłatną, strony mogą jednak zawrzeć ją pod tytułem odpłatnym. Odpłatność ustalić można w dowolny sposób np. poprzez oprocentowanie. Należy pamiętać, że zastrzeżone przez nas odsetki nie mogą przewyższać dopuszczalnych odsetek maksymalnych, a naliczanie odsetek od odsetek dopuszczalne jest dopiero po wszczęciu powództwa przeciwko pożyczkobiorcy oraz skapitalizowaniu odsetek.
Jak podkreślono powyżej, najbezpieczniej jest sporządzić umowę w wersji papierowej. Z pewnością ułatwi to uzyskanie sądowego nakazu zapłaty celem dochodzenia wierzytelności. W dalszej kolejności należy dysponować tytułem wykonawczym tj. wnieść do sądu o nadanie nakazowi zapłaty klauzuli wykonalności. W tym momencie przed wierzycielem otwiera się kilka dróg mających na celu odzyskanie pieniędzy m.in. jest to egzekucja komornicza, przedsiębiorstwo windykacyjne czy sprzedaż wierzytelności. Często jednak udaje się odzyskać dług bez konieczności wstępowania na drogę sądową m.in. poprzez mediację z dłużnikiem oraz szereg innych czynności przedprocesowych.