Prawo do alimentacji podlega ochronie na gruncie polskiego prawa karnego, które przewiduje możliwość wymierzenia przez Sąd kary grzywny, ograniczenia wolności, a nawet kary pozbawienia wolności wobec dłużnika, który uchyla się od spełniania ciążącego na nim obowiązku.

Przepis art. 209 § 1 Kodeksu karnego określa znamiona tego czynu, warto zatem zapoznać się z jego treścią, by dowiedzieć się jakie przesłanki pozwalają na wszczęcie postępowania karnego.

Zgodnie z treścią art. 209 § 1 kk dłużnik alimentacyjny podlega karze w przypadku stwierdzenia, że występują łącznie następujące przesłanki:
a)    istnienie obowiązku alimentacyjnego pomiędzy dłużnikiem a wierzycielem alimentacyjnym obowiązku alimentacyjnego określonego co do kwoty na podstawie:
- orzeczenia sądowego,
- ugody,
- innej umowy
b)    łączna wysokość powstałych zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące

Nadto, zgodnie z treścią art. 209 §1a  jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 naraża osobę uprawnioną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Pewien element zdyscyplinowania dłużnika alimentacyjnego przewidziany został również w § 5 komentowanego przepisu. Ustawodawca przewidział bowiem obowiązek odstąpienia przez Sąd od wymierzenia kary, jeżeli nie później niż przed upływem 30 dni od dnia pierwszego przesłuchania w charakterze podejrzanego sprawca przestępstwa określonego w § 1a uiścił w całości zaległe alimenty, chyba że wina i społeczna szkodliwość czynu przemawiają przeciwko odstąpieniu od wymierzenia kary.

Należy również pamiętać, że ściganie tego przestępstwa następuje na wniosek pokrzywdzonego, organu pomocy społecznej lub organu podejmującego działania wobec dłużnika alimentacyjnego