Brak zgody małżonka na rozwód

Stan prawny na dzień 09 stycznia 2019 r.

Rozwód jest trudnym wydarzeniem dla obojga małżonków. Częstokroć inicjatywa rozstania wychodzi jedynie od jednej strony, podczas gdy drugi małżonek nie wyraża zgody na podjęcie jakichkolwiek działań. Czy jest możliwym uzyskanie rozwodu, gdy małżonek wyraża sprzeciw?

Rozwód może zostać orzeczony w sytuacji, gdy między małżonkami nastąpił „trwały i zupełny rozkład pożycia”. Powyższe należy rozpatrywać na trzech płaszczyznach tj. duchowej, gospodarczej oraz fizycznej. Niezwykle częstym jest występowanie o rozwód jedynie przez jednego z małżonków, absurdem byłaby więc niemożność jego uzyskania wyłącznie z powodu braku zgody drugiego małżonka. Należy pamiętać, że obowiązujące przepisy prawa nie zabraniają wyrażenia sprzeciwu na rozwód. Małżonek odmawiający rozwodu powinien w trakcie toczącego się postępowania sądowego uargumentować swoje stanowisko. W praktyce częstym jest powoływanie się na stwierdzenie, że wniesienie pozwu stanowiło wypadkową chwilowych rozterek małżeńskich bądź że do całkowitego rozpadu pożycia dojść nie mogło z uwagi na fakt, że rozpad więzi jest zbyt krótkotrwały. Należy mieć ponadto na uwadze, że sama długotrwałość rozłączenia małżonków nie może być uznana za okoliczność uzasadniającą uznanie odmowy zgody na rozwód małżonka za sprzeczną z zasadami współżycia społecznego. Co więcej, długotrwałość rozłączenia nie stwarza także domniemania, że małżonek odmawiając zgody na rozwód, kieruje się chęcią szykany w stosunku do drugiego małżonka.

Wielu małżonków swój sprzeciw motywuje zagrożeniem ogólnemu dobru rodziny lub też niezgodnością z szeroko pojętymi zasadami współżycia społecznego. Bowiem zgodnie z art. 56 § 2 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego rozwód nie jest dopuszczalny (nawet mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia), jeżeli wskutek jego orzeczenia ucierpieć miałoby dobro małoletnich dzieci. Należy mieć ponadto na uwadze, że zgodnie z art. 56 § 3 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego rozwód nie jest dopuszczalny, gdy żądanie zostało wniesione przez małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyraża zgodę na rozwód albo że odmowa zgody jest w danych okolicznościach sprzeczna ze wspomnianymi już powyżej zasadami współżycia społecznego. Orzecznictwo przyjmuje stanowisko, że pominięcie odmowy zgody na rozwód z powodu sprzeczności z zasadami współżycia społecznego może nastąpić, gdy w danych okolicznościach nie ma podstaw do przyjęcia, że orzeczenie rozwodu wywoła niepożądane skutki społeczne.

Złożenie sprzeciwu przez małżonka może skutkować oddaleniem przez sąd powództwa. Zanim jednak do tego dojdzie, niezbędnym jest przeprowadzenie postępowania dowodowego. Odpowiednia kontrargumentacja pomoże obalić sprzeciw drugiego małżonka doprowadzającym tym samym do rozwiązania małżeństwa przez sąd.